در قسمت قبل اشاره شد که هنوز در مورد نقش موبایل در ایجاد سرطان بیضه در آقایان شک و تردید وجود دارد و مقالات معتبر چندانی در این زمینه وجود ندارد.
در این قسمت بیشتر در مورد نقش موبایل در ایجاد ناباروری در آقایان بحث می شود.همانطور که گفته شددر مطالعاتی که در هند انجام شده و نتایج آن در سال 2010 منتشر شده است،دیده شد که در موشهای نری که به مدت 35 روز، روزی دو ونیم ساعت در مجاورت امواج موبایل از فاصلۀ نزدیک قرار گرفتند، تعداد اسپرم به طور قابل توجهی پایینتر آمد.مطالعات دیگری که در امریکا، انگلستان،لهستان و ژاپن نیز انجام شده است اثرات سوء امواج موبایل بر اسپرم سازی در حیوانات را نشان داده اند.
بررسی مشابهی بر روی انسانها نیز انجام شده و نشان داده است که در کسانی که عادت دارند موبایل را روزانه به مدت بیش از 2 ساعت در جیب شلوار خود بگذارند نسبت به کسانی که موبایل را در کیف دستی یا جیب پیراهن خود می گذارند ، تعداد اسپرمها در واحد حجم مایع منی و همچنین میزان تحرک اسپرمها کمتر است.
اگرچه برخی مقالات نشان داده اند که هنوز اثرات موبایل در کاهش اسپرم سازی در انسان را نمی توان کاملا تایید کرد اما اغلب مطالعات انجام شده بر روی انسانها و حیوانات ، بر کاهش «حرکت» اسپرمها در اثر تماس نزدیک با امواج موبایل صحه گذاشته اند.اثر بر سایر اندکسهای اسپرم مانند «تعداد» کل اسپرمها،«شکل» اسپرمها و «تعداد اسپرمهای زنده»در واحد حجم منی نیز در مطالعات مختلف به اثبات رسیده است.
در مورد اینکه امواج رادیوفرکونسی (که امواج موبایل و پارازیتهای برنامه های ماهواره ای هم از آن جمله هستند) چگونه موجب ناباروری می شوند دلایل مختلفی ارائه شده است از جمله اینکه این امواج خواص ترموژنیک(گرمازایی) دارند و هنگامی که به بافتهای بدن برخورد می کنند ، بیش از 70 درصد آنها جذب بافت شده و باعث افزایش دما در بافت می شوند و آثار سوء افزایش دمای بیضه در اسپرم سازی به اثبات رسیده است.(بیماری واریکوسل و استفادۀ زیاد از سونا نیز با همین مکانیسم موجب ناباروری می شوند).
مکانیسم اثبات شدۀ دیگر ،تولید رادیکالهای آزاد توسط امواج رادیوفرکونسی است که باعث تغییرات ساختاری در DNA سلولها(واز جمله اسپرمها) می شود.
جالب است بدانید که سیستمهای موبایل جی.اس.ام (که در ایران هم از همین نوع است) اثرات اثبات شده تری در کاهش باروری مردان دارند.
پس به طور خلاصه باید گفت در مورد ایجاد سرطان بیضه توسط موبایل، هر چند گزارشهایی در این باره وجود داند اما اغلب مطالعات معتبر نتوانسته اند چنین رابطه ای را اثبات کنند.ولی در مورد اثرات موبایل بر ناباروری دلایل محکمتری وجود دارد و اکثر مطالعات انسانی و حیوانی چنین رابطه ای را نشان داده اند.
فعلا تا زمانی که ارتباط بین استفاده از موبایل با سرطان مغز، بدخیمی های کودکان،سرطان بیضه و ناباروری با قطعیت رد یا قبول شود،بهتر است در رابطه با موبایل موارد زیر را رعایت کنید:
1-مدت مکالمه با موبایل را به حداقل ممکن کاهش دهید.این توصیه به خصوص در مورد عوارض مغزی موبایل مفید است.
2-تلفن همراه را در جیب شلوار یا کیف کمربند خود قرار ندهید و در صورتی که چاره ای جز این کار ندارید، بلافاصله پس از رسیدن به منزل یا محل کار یا سوار شدن به خودرو ، آن را از جیب خود خارج کرده و در فاصله ای کمی دورتر ازخود قرار دهید.این توصیه به خصوص در مورد زوجهای نابارور مهم است.
3-وقتی شمارۀ کسی را می گیرید از همان ابتدا گوشی را به سر خود نزدیک نکنید بلکه صبر کنید تا ارتباط با طرف مقابلتان برقرار شود و سپس برای صحبت کردن گوشی را روی گوش خود قرار دهید.
4-تلفنهای همراه با میزان جذب اشعه (SAR)کمتر بخرید. این اندکس روی جعبه و یا در کاتالوگ گوشی ذکر شده است.تمام گوشیهایی که در امریکا، کانادا و اروپا وارد بازار فروش می شوند از این نظر استاندارد هستند.پس می توانید قبل از خرید گوشی با یک جستجوی ساده در اینترنت مطلع شوید که آیا گوشی مورد نظر شما در امریکا هم در بازار هست یا خیر.
5- از هدست،هندزفری و بلندگوی موبایل برای صحبت کردن استفاده کنید.
6- چنانچه موبایل همیشه باشماست و زیاد از آن استفاده می کنید ، از مواد آنتی اکسیدان بیشتری در رژیم غذایی خود استفاده کنید تا تولید رادیکالهای آزاد را کمتر و آنها را خنثی کند.چای سبز یکی از منابع غنی آنتی اکسیدان است.
برای آگاهی بیشتر از اثرات موبایل بر سیستمهای مختلف بدن از جمله سیستم قلب و عروق،مغز،خواب،باروری و همچنین سرطان زایی موبایل می توانید مقالۀ جامع زیر را از سایت کلینیک دانشگاه کلیولند امریکا دانلود و مطالعه فرمایید:
http://www.clevelandclinic.org/reproductiveresearchcenter/docs/agradoc295.pdf
دکتر محمدرضا قرائتی
متخصص و جراح کلیه و مجاری ادراری و تناسلی
فلوشیپ فوق تخصصی پیوند کلیه
استفاده از این مطلب فقط با اشاره به منبع(www.drgharaati.ir) بلامانع است.
آدرس مطب : اصفهان،خیابان آمادگاه،کنارمبل آبنوس،ساختمان آژند،بلوک اداری،طبقه سوم،واحد32
تلفن : 32240906 - 031
